लॉयड्स मेटल्सचे सर्वेसर्वा बी. प्रभाकरन यांच्या वाढदिवसानिमित्त गडचिरोलीतील त्यांच्या योगदानाचा आढावा
गडचिरोली, महाराष्ट्रातील एक नक्षलग्रस्त आणि मागासलेला जिल्हा, गेल्या काही वर्षांपासून औद्योगिक आणि सामाजिक विकासाच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. या मागे लॉयड्स मेटल्स अँड एनर्जी लिमिटेड (LMEL) आणि त्यांचे अध्यक्ष बी. प्रभाकरन यांचे महत्त्वपूर्ण योगदान आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखाली गडचिरोलीच्या स्थानिक समुदायाला बेरोजगारीवर मात करण्यासाठी रोजगाराच्या संधी, दर्जेदार आरोग्य सुविधा आणि गुणवत्तापूर्ण शिक्षण उपलब्ध झाले आहे. बी. प्रभाकरन यांच्या वाढदिवसा निमित्तत्यांच्या गडचिरोलीतील कार्याचा हा सविस्तर आढावा.
बी. प्रभाकरन: एक दूरदृष्टी असलेले उद्योजक
बी. प्रभाकरन, लॉयड्स मेटल्स अँड एनर्जी लिमिटेडचे अध्यक्ष, यांनी उद्योग आणि सामाजिक विकास यांचा समन्वय साधण्याची दुर्मिळ कला अवगत केली आहे. त्यांच्या नेतृत्वा खाली लॉयड्स मेटल्सने गडचिरोलीतील खाण आणि स्टील उत्पादन क्षेत्रात आपले स्थान मजबूत केले आहे. पण त्यांचे योगदान केवळ औद्योगिक प्रगतीपुरते मर्यादित नाही; त्यांनी स्थानिक समुदायाच्या सर्वांगीण विकासासाठी कॉर्पोरेट सामाजिक जबाबदारी (CSR) अंतर्गत अनेक उपक्रम राबवले आहेत.
गडचिरोलीतील बेरोजगारीवर मात
गडचिरोली हा जिल्हा नक्षलवाद आणि आर्थिक मागासलेपणामुळे कायमच आव्हानांचा सामना करत आला आहे. स्थानिक तरुणांना रोजगाराच्या संधी मिळाल्या नाहीत, तर नक्षलवादासारख्या समस्यांना खतपाणी मिळण्याची शक्यता असते. बी. प्रभाकरन यांनी हे आव्हान ओळखून लॉयड्स मेटल्सच्या माध्यमातून स्थानिकांना रोजगार उपलब्ध करून दिला.
– औद्योगिक रोजगार : लॉयड्स मेटल्सने गडचिरोलीत स्पंज आयर्न, स्टील आणि खाणकामाशी संबंधित प्रकल्प उभारले. या मुळे हजारो स्थानिकांना थेट आणि अप्रत्यक्ष रोजगार मिळाला. खाणकाम, यंत्रसामग्री हाताळणी, प्रशासकीय कामे आणि इतर तांत्रिकक्षेत्रांत स्थानिक तरुणांना प्रशिक्षण देऊन त्यांना सक्षम करण्यात आले.
– कौशल्य विकास : लॉयड्सने स्थानिक तरुणांसाठी कौशल्य विकास कार्यक्रम राबवले. यामध्ये तांत्रिक प्रशिक्षण, यंत्रसामग्री हाताळणी आणि औद्योगिक सुरक्षिततेचे प्रशिक्षण यांचा समावेश आहे. यामुळे बेरोजगार तरुणांना केवळ रोजगारच मिळाला नाही, तर त्यांचे जीवनमानही सुधारले.
– स्थानिकांना प्राधान्य : लॉयड्स मेटल्सने आपल्या प्रकल्पांमध्ये स्थानिकांना प्राधान्य देण्याची नीती अवलंबली. यामुळे बाहेरील कामगारांवर अवलंबून राहण्या ऐवजी स्थानिक समुदायाला आर्थिक स्थैर्य मिळाले.
दर्जेदार आरोग्य व्यवस्थेची निर्मिती
गडचिरोलीसारख्या ग्रामीण आणि दुर्गम भागात आरोग्य सुविधांचा अभाव हा मोठा प्रश्न आहे. लॉयड्स मेटल्सने बी. प्रभाकरन यांच्या मार्गदर्शनाखाली यावर उपाययोजना केल्या.
– मोबाइल मेडिकल युनिट्स : लॉयड्सने ग्रामीण भागातील लोकांना तातडीच्या वैद्यकीय सुविधा पुरवण्यासाठी मोबाइल मेडिकल युनिट्स सुरू केल्या. या युनिट्स द्वारे गावोगावी तपासणी, औषध वितरण आणि प्राथमिक उपचार केले जातात.
– आरोग्य शिबिरे : लॉयड्स नियमितपणे मोफत आरोग्य तपासणी शिबिरांचे आयोजन करते. यामध्ये नेत्र तपासणी, रक्तदाब, मधुमेह तपासणी आणि इतर आजारांचे निदान केले जाते. स्थानिकांना विशेषज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला आणि उपचार मिळतात.
– रुग्णालय सुविधा : गडचिरोलीतील रुग्णालयांना पायाभूत सुविधा आणि वैद्यकीय उपकरणे पुरवून लॉयड्सने स्थानिक आरोग्य व्यवस्थेला बळकटी दिली आहे. यामुळे गंभीर आजारांवर उपचारासाठी स्थानिकांना दूरच्या शहरांमध्ये जावे लागत नाही.
– जागरूकता कार्यक्रम : लॉयड्सने स्वच्छता, पोषण आणि रोगप्रतिबंधक उपायांबाबत जागरूकता कार्यक्रम राबवले. यामुळेस्थानिकांचे आरोग्य सुधारण्यास मदत झाली आहे.
स्थानिकांना दर्जेदार शिक्षण
शिक्षण हा विकासाचा पाया आहे, आणि बी. प्रभाकरन यांनी गडचिरोलीतील शिक्षण व्यवस्थेला बळकटी देण्यासाठी अनेक उपक्रमहाती घेतले.
– शाळांचे बळकटीकरण : लॉयड्स मेटल्सने गडचिरोलीतील शाळांना पायाभूत सुविधा पुरवल्या, ज्यात वर्गखोल्या, प्रयोगशाळा, ग्रंथालये आणि संगणक कक्ष यांचा समावेश आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना आधुनिक शिक्षणाची साधने उपलब्ध झाली.
– शिष्यवृत्ती आणि प्रोत्साहन :स्थानिक विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती आणि आर्थिक मदत दिली जाते. यामुळेआर्थिक दृष्ट्या मागासलेल्या कुटुंबांतील विद्यार्थ्यांना शिक्षणाची संधी मिळाली.
– तांत्रिक शिक्षण : लॉयड्सने औद्योगिक गरजेनुसार तांत्रिक शिक्षणावर भर दिला. आयटीआय आणि पॉलिटेक्निक संस्थांना सहकार्य करून स्थानिक विद्यार्थ्यांना तांत्रिक शिक्षण आणि प्रशिक्षण दिले जाते.
– शिक्षक प्रशिक्षण : शिक्षकांना आधुनिक शिकवण्याच्या पद्धतींचे प्रशिक्षण देऊन शिक्षणाची गुणवत्ता सुधारण्यात आली आहे.
कॉर्पोरेट सामाजिक जबाबदारी (CSR) चा आदर्श
लॉयड्स मेटल्सने बी. प्रभाकरन यांच्या नेतृत्वाखाली CSR उपक्रमांचा एक आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांनी केवळ औद्योगिक विकासावरच लक्ष केंद्रित केले नाही, तर स्थानिक समुदायाच्या सर्वांगीण विकासासाठी पाणीपुरवठा, रस्ते बांधणी, स्वच्छता आणि पर्यावरण संवर्धन या सारख्या क्षेत्रांतही योगदान दिले.
– पाणीपुरवठा : गडचिरोलीतील गावांमध्ये स्वच्छ पिण्याच्या पाण्याची व्यवस्था करण्यासाठी विहिरी, जलशुद्धीकरण यंत्रणा आणि पाण्याचे टँकर्स पुरवले गेले.
– पर्यावरण संवर्धन : खाणकामा मुळे पर्यावरणाला होणारा धोका कमी करण्यासाठी लॉयड्सने वृक्षारोपण, पाण्याचा पुनर्वापर आणि हरित तंत्रज्ञानाचा अवलंब केला.
– महिला सक्षमीकरण : स्थानिक महिलांसाठी स्वयंसाहाय्य गट आणि व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम राबवले गेले, ज्यामुळे त्यांनाआर्थिक स्वातंत्र्य मिळाले.
गडचिरोलीच्या विकासातील प्रभाकरन यांचे योगदान
बी. प्रभाकरन यांचे गडचिरोलीतील योगदान केवळ आर्थिक विकासापुरते मर्यादित नाही. त्यांनी स्थानिक समुदायाला आत्मविश्वास आणि स्वावलंबन दिले आहे. त्यांच्या दूरदृष्टीमुळे गडचिरोली नक्षलवादाच्या छायेतून बाहेर पडून विकासाच्या मुख्य प्रवाहात सामीलहोत आहे. स्थानिक तरुणांना रोजगार, मुलांना शिक्षण आणि समुदायाला आरोग्य सुविधा मिळाल्याने गडचिरोलीच्या सामाजिक–आर्थिक चित्रात सकारात्मक बदल घडत आहेत.
वाढदिवसाच्या शुभेच्छा!
बी. प्रभाकरन यांच्या वाढदिवसानिमित्त त्यांच्या गडचिरोलीतील अतुलनीय योगदानाबद्दल त्यांचे आभार मानणे आवश्यक आहे. त्यांच्या नेतृत्वाने गडचिरोलीच्या लोकांना केवळ आर्थिक स्थैर्यच नाही, तर एक नवीन आशा आणि स्वप्न पाहण्याची प्रेरणा दिलीआहे. त्यांच्या कार्यामुळे गडचिरोलीचा चेहरामोहरा बदलत आहे, आणि येत्या काळातही त्यांचे योगदान प्रेरणादायी ठरेल.
हार्दिक शुभेच्छा, बी. प्रभाकरन सर! तुमच्या कार्याला आणि गडचिरोलीच्या विकासाला यश मिळो!
(लेख : एम. नसिर हाशमी, वरिष्ठ पत्रकार, संपादक गडचिरोली न्यूज़ नेटवर्क, मो. 9422912491)
About The Author
