शाळांचा स्मार्ट मेकओव्हर: महाराष्ट्राच्या जिओ-टॅगिंगने शिक्षणाला झळाळी!
मुंबई, दि. 23 एप्रिल : महाराष्ट्र शासनाच्या शालेय शिक्षण व क्रीडा विभागाने राज्यातील सर्व शाळांचे जिओ–टॅगिंग करण्याचा ऐतिहासिक निर्णय घेतला आहे. आज जारी करण्यात आलेल्या शासन परिपत्रकानुसार (क्रमांक: ईगव्ह-2025/प्र.क्र.7/सांगणक), महाराष्ट्र रिमोट सेन्सिंग ॲप्लिकेशन सेंटर (MRSAC) यांच्या सहकार्याने विकसित “Maha School GIS” मोबाइल ॲपद्वारे हा उपक्रम राबवला जाणार आहे. शालेय शिक्षणाच्या नियोजनात आणि अंमलबजावणीत क्रांतीकारी बदल घडवणारा हा उपक्रमशिक्षण क्षेत्राला डिजिटल युगात नेण्यासाठी मोलाचा ठरणार आहे.
केंद्र सरकारच्या UDISE Plus पोर्टलवर शाळांबाबतची माहिती जसे विद्यार्थी–शिक्षक संख्या, भौतिक सुविधा उपलब्ध आहे. परंतु, शाळांचे भौगोलिक स्थान, गाव–वस्ती, लोकसंख्येची घनता, महामार्गांचे अंतर, आणि इतर शासकीय सुविधांबाबतची माहिती एकत्रित स्वरूपात नव्हती. यामुळे धोरण आखणी आणि सुविधा नियोजनात अडथळे येत होते. ही कमतरता दूर करण्यासाठी MRSAC सोबत 4 फेब्रुवारी 2025 रोजी करारनामा करण्यात आला. या करारानुसार, शाळांची माहिती एका स्वतंत्र डॅशबोर्ड वर उपलब्ध होणार आहे, ज्याचा उपयोग योजना आखणी आणि अंमलबजावणीसाठी होईल.
Maha School GIS ॲप भौगोलिक तंत्रज्ञानावर आधारित आहे. यामुळे शाळांचे अचूक स्थान (Latitude & Longitude) आणि छायाचित्रांसह माहिती संकलित होईल. मुख्याध्यापकांनी UDISE कोड आणि UDISE Plus मधील मोबाइल क्रमांकाद्वारे ॲपवर लॉगिन करायचे आहे. त्यानंतर शाळेची माहिती दिसेल. शाळेचे GIS स्थान, तसेच पाच छायाचित्रे—शाळेचे नाव, इमारत, किचन शेड, स्वच्छतागृह, आणि पिण्याच्या पाण्याची सुविधा—अपलोड करावी लागतील. ही प्रक्रिया शाळेच्या आवारात उपस्थितराहून 30 एप्रिल 2025 पर्यंत पूर्ण करणे बंधनकारक आहे. ॲपचे लोकार्पण 22 एप्रिल 2025 रोजी मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत माननीय मुख्यमंत्र्यांच्या हस्ते झाले.
हा उपक्रम शाळांच्या सुविधांचे नियोजन, धोरण आखणी आणि पारदर्शकता वाढवेल. उदाहरणार्थ, स्वच्छतागृह किंवा पाण्याच्या सुविधांमधील कमतरता ओळखून त्या दुरुस्त करता येतील. शिक्षणाधिकाऱ्यांना सर्व शाळांनी माहिती भरल्याची खातरजमा करावी लागेल, तर शिक्षण आयुक्त, पुणे यांनी प्रशासकीय सूचना द्याव्यात असा आदेश शासनाने दिला आहे.
“या उपक्रमामुळे शाळांचे भौगोलिक स्थान आणि सुविधांचा डिजिटल नकाशा तयार होईल, ज्यामुळे शिक्षण व्यवस्था अधिक कार्यक्षम होईल. Maha School GIS ॲप महाराष्ट्राच्या शालेय शिक्षणाला हायटेक बनवून नव्या उंचीवर नेणार आहे. हा उपक्रम शिक्षण क्षेत्रातील डिजिटल क्रांतीचा नवा अध्याय ठरेल!”
About The Author
