डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती: लोकशाहीच्या प्रेरणास्थानाचा उत्सव
(लेख : नसिर हाशमी, मुख्य संपादक, GNN न्यूज़, गडचिरोली न्यूज़ नेटवर्क)
१४ एप्रिल हा केवळ एक तारीख नाही, तर भारतीय लोकशाहीच्या मुळाशी असलेल्या समता, स्वातंत्र्य आणि बंधुतेच्या मूल्यांचा उत्सव आहे. हा दिवस म्हणजे भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब भीमराव आंबेडकर यांच्या जन्मदि वसाचा, ज्यांनी भारताला संविधानाच्या रूपाने एक मजबूत पाया दिला आणि सामाजिक न्यायाची ज्योत पेटवली. आजच्या आधुनिक लोकशाहीच्या संदर्भात त्यांचे विचार आणि कार्य अधिकच प्रासंगिक ठरतात.
डॉ. आंबेडकरांनी भारतीय संविधानाचे शिल्पकार म्हणून प्रत्येक नागरिकाला समान हक्क आणि सन्मान मिळवून दिला. त्यांनी रचलेल्या संविधानाने जाती, धर्म, लिंग आणि आर्थिक स्तर यांच्या पलीकडे जाऊन सर्वांना एक समान संधी दिल्या. आजच्या काळात, जेव्हा आपण मतदानाचा हक्क बजावतो, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याचा वापर करतो किंवा न्यायासाठी कायद्याचा आधार घेतो, तेव्हा ती बाबासाहेबांचीच देण आहे. त्यांनी संविधानातून लोकशाहीला केवळ राजकीयच नव्हे, तर सामाजिक आणिआर्थिक दृष्ट्याही सशक्त केले.
आजच्या भारतात, तंत्रज्ञान आणि जागतिकीकरणाने प्रगती झाली असली, तरी सामाजिक असमानता अजूनही आपल्या समाजात खोलवर रुजलेली आहे. जातीवाद, लिंगभेद, आणि आर्थिक विषमता यांच्याशी लढण्यासाठी बाबासाहेबांचे विचार मार्गदर्शक ठरतात. त्यांनी सांगितले, “शिक्षण हे वाघिणीचे दूध आहे, जो पिएल तो गुरगुरल्या शिवाय राहणार नाही.” आजच्या तरुण पिढीने शिक्षण आणि जागरूकतेतून सामाजिक बदल घडवण्याची प्रेरणा त्यांच्या कडून घ्यावी. सोशल मीडियाच्या युगात, जिथे प्रत्येकाचीआवाज उठवण्याची ताकद आहे, बाबासाहेबांचा संदेश प्रत्येक चुकीविरुद्ध लढण्यासाठी प्रेरित करतो.
लोकशाही ही केवळ सरकार निवडण्यापुरती मर्यादित नाही; ती एक जीवन पद्धती आहे. बाबासाहेबांनी लोकशाही टिकवण्यासाठी शिक्षण, बंधुता आणि सामाजिक न्याय यावर भर दिला. आजच्या काळात, जिथे चुकीच्या माहितीचा प्रसार आणि सामाजिक ध्रुवीकरण वाढत आहे, त्यांचे विचार आपल्याला सजग नागरिक बनण्याची शिकवण देतात. मतदान करणे, समाजातील कमकुवत घटकांचा आवाज बुलंद करणे, आणि संविधानाच्या मूल्यांचे रक्षण करणे ही आपली जबाबदारी आहे.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती हा केवळ मिरवणुका, सभा आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांचा दिवस नाही; तर स्वतःला आणि समाजाला सुधारण्याचा संकल्प घेण्याचा क्षण आहे. त्यांनी स्वप्न पाहिलेला भारत—जिथे प्रत्येक व्यक्तीला सन्मानाने जगता येईल—तो घडवण्यासाठी आपण सर्वांनी पुढे यायला हवे. चैत्यभूमी पासून दीक्षा भूमीपर्यंत, आणि प्रत्येक गावापासून शहरापर्यंत, त्यांचा संदेश आजही गूंजतो: “संघटित व्हा, शिक्षित व्हा, आणि संघर्ष करा.”
“आजच्यालोकशाहीत, जिथे आव्हाने नवीन रूपात समोर येतात, बाबासाहेबांचे विचार आपल्याला दिशा दाखवतात. त्यांची जयंती साजरी करताना आपण फक्त त्यांच्या स्मृतींना उजाळा न देता, त्यांनी दाखवलेल्या मार्गावर चालण्याचा निश्चय करूया. कारण, खरी लोकशाही तेव्हाच बहरेल, जेव्हा प्रत्येक नागरिक स्वतःला बाबासाहेबांचा वारसदार समजेल.” जय भीम! जय भारत!
About The Author
